بیزینس مدل و اطلاعات مقدماتی درباره آن

اگر صاحب یک کسب و کار باشید برایتان اهمیت دارد که یک بیزینس مدل خوب داشته باشید تا بازار هدف محصولات خود را مشخص کرده و بتوانید آنها را به فروش رسانده و به سود دهی برسید. همچنین داشتن یک بیزینس مدل خوب و قابل درک در جذب سرمایه‌گذار کمک زیادی می کند. در این مقاله بیزینس مدل را تعریف می کنیم و مدل های آن را با مثال های کاربردی بیان می کنیم.

مدل کسب و کار چیست؟

اصطلاح بیزینس مدل یا همان مدل کسب و کار به نحوه سود دهی کسب و کارها اشاره دارد. محصولات یا خدماتی را که مشاغل قصد فروش آنها را دارند توسط این بیزینس مدل بازار هدف و هزینه های پیش بینی شده را مشخص می کند. مدل‌های تجاری هم برای مشاغل جدید و هم برای کسب و کارهای جدید اهمیت دارد. این مدل ها به شرکت های جدید و در حال توسعه کمک می کنند تا سرمایه گذار جذب کنند.

بیزینس مدل برای شرکت‌ها

مدل کسب و کار یک برنامه سطح بالا برای عملکرد سودآور یک کسب و کار در یک بازار خاص است. جزء اصلی مدل کسب و کار، ارزش پیشنهادی است. این برنامه توصیف کالاها یا خدماتی است که یک کسب و کار ارائه می دهد و اینکه چرا برای مشتریان این خدمات یا محصولات مطلوب است، به طور ایده آل به گونه ای بیان شده است که محصول یا خدمات را از رقبای خود متمایز کند.

ویژگی‌های بیزینس مدل یک کسب وکار جدید

• به روز رسانی بیزینس مدل

مشاغل تازه تأسیس شده باید به طور مرتب برنامه های تجاری خود را به روز کنند، در غیر این صورت نمی‌توانند روندها و چالش های پیش رو را پیش بینی کنند. برنامه های تجاری به سرمایه گذاران در ارزیابی شرکت های مورد علاقه آنها کمک می‌کنند. مدل کسب و کار یک شرکت جدید باید هزینه های راه اندازی و منابع مالی، پایگاه مشتری هدف برای کسب و کار، استراتژی بازاریابی، مرور رقابت و پیش بینی درآمدها و هزینه‌ها را پوشش دهد. بیزینس مدل همچنین ممکن است فرصت‌هایی را تعریف کند که در آن مشاغل می‌توانند با سایر شرکت های تأسیس شده شریک شوند. به نوان مثال، مدل کسب و کار برای یک شرکت تبلیغاتی ممکن است مزایایی را که از طریق ارجاع به یک شرکت چاپ و از طرف آن وجود دارد مشخص کند.

• متقاعد کردن سرمایه‌گذار

هنگام ارزیابی یک شرکت به عنوان سرمایه‌گذار احتمالی، سرمایه‌گذار باید دقیقاً بداند که چگونه پول خود را به دست می‌آورد. این به معنی بررسی بیزینس مدل شرکت است. مسلماً مدل تجاری نمی‌تواند همه چیز را در مورد چشم اندازهای یک شرکت به شما بگوید. اما سرمایه‌گذار که مدل کسب و کار را درک می کند، می تواند داده های مالی را بهتر درک کند و ترغیب به سرمایه‌گذاری شود.

• قابل رقابت با مدل های قدیمی باشد

این مورد را با ذکر یک مثال واقعی توضیح می‌دهیم. سال‌ها بود که شرکت های هواپیمایی آمریکا مانند دلتا و کانتیننتال بیزینس مدل خود را بر اساس یک ساختار hub-sp-sp ، که در آن همه پروازها از طریق فرودگاه های اصلی صورت می گرفت، بنا کردند. این مدل باعث اطمینان از پر شدن بیشتر صندلی‌ها در اکثر پروازها بود، این بیزینس مدل تا سال‌ها سودهای زیادی به همراه داشت. اما یک مدل تجاری رقابتی به وجود آمد. شرکت‌های هواپیمایی مانند Southwest و JetBlue با هزینه کمتر قیمت پروازهای بین فرودگاه‌های کوچکتر را کاهش دادند. آنها از برخی ناکارآمدی های عملیاتی مدل هاب اجتناب کردند در حالی که هزینه نیروی کار را کاهش می دادند. این مورد به شرکت های هواپیمایی اجازه داد قیمت ها را کاهش دهند و تقاضا برای پروازهای کوتاه بین شهرها را افزایش دهند.

همانطور که این رقبای جدید مشتریان بیشتری را به سمت خود می‌کشاندند، خطوط هواپیمایی که با بیزینس مدل قدیمی کار می‌کردند موظف بودند از شبکه‌های بزرگ و گسترده خود با مسافران کمتر پشتیبانی کنند.

مثال توضیح و مقایسه بیزینس مدل

 در این قسمت مقایسه دو طرح تجاری رقیب را در نظر بگیرید که در آن دو شرکت به فروش فیلم و کرایه آن مشغول هستند. هر دو کسب و کار پس از صرف 4 میلیون دلار برای موجودی فیلم های خود، 5 میلیون دلار درآمد کسب کردند. این بدان معناست که هر شرکت دارای سود ناخالص محاسبه شده 1 میلیون دلار است. این دو شرکت همچنین حاشیه سود ناخالص یکسانی دارند که 20٪ سود ناخالص بر درآمد تقسیم می شود.

اما با ورود اینترنت همه چیز تغییر می کند. شرکت B با تغییر بیزینس مدل خود، تصمیم می‌گیرد به جای اجاره یا فروش نسخه های فیزیکی، فیلم‌ها را به صورت آنلاین پخش کند. این تغییر مدل کسب و کار باعث می شود هزینه های صدور مجوز یکسان بماند، اما هزینه نگهداری فیلم‌ها به میزان قابل توجهی کاهش ‌یابد. در حقیقت، این تغییر هزینه های نگهداری و توزیع را تا 2 میلیون دلار کاهش می دهد. سود ناخالص جدید این شرکت 3 میلیون دلار امی شود. در نتیجه حاشیه سود ناخالص جدید 60 درصد است. در همین حال، شرکت A بیزینس مدل خود را به روز نمی کند و با حاشیه سود ناخالص پایین‌تری ادامه می دهد. در نتیجه، فروش آن شروع به کاهش می کند. شرکت B حتی فروش بیشتری ندارد، اما مدل تجاری خود را متحول کرده است و این امر هزینه های آن را تا حد زیادی کاهش داده است.

سخن پایانی

داشتن یک بیزینس مدل و به روز رسانی آن مطابق با تغییرات روز جهان باعث می‌شود تا همیشه مطابق با زمان پیش بروید و باعث ارتقا و افزایش میزان سود دهی خود شوید. از یک بیزینس مدل جدید و هنجار شکن نترسید، بیزینس مدل‌های قدیمی و اثبات شده همیشه قرار نیست بهترین باشند و شاید با یک بیزینس مدل جدید بتوان بهتر از یک مدل قدیمی پیشرفت و درآمد کسب کرد.