حاشیه سود چیست و چه انواعی دارد؟

احتمالا واژه حاشیه سود به گوشتان آشنا باشد. برای همه کسب و کارها محاسبه این مورد از ارکان اساسی محسوب می شود و مدیران بر اساس نتیجه به دست آمده از محاسبه حاشیه سود در مورد روند کسب و کارشان تصمیم می گیرند. حاشیه سود نسبت سود شرکت (فروش منهای کلیه هزینه ها) تقسیم بر درآمد آن است. نسبت حاشیه سود، در واقع میزان سود را با فروش مقایسه می کند و در نهایت این نتیجه را به شما می دهد که  کسب و کار و شرکت شما امور مالی خود را به خوبی مدیریت می کند یا خیر. با همین موضوع می توانید سود آوری کسب و کارتان را تحلیل کنید. نتیجه فرمول ها همیشه به صورت درصد بیان می شوند.

 معرفی انواع حاشیه سود

سه نوع متفاوت از حاشیه سود یا به عبارتی Profit Margin وجود دارد که هنگام ارزیابی یک کسب و کار مفید هستند و به کارتان می آیند. حاشیه سود ناخالص، سود خالص و حاشیه سود عملیاتی.

 حاشیه سود خالص به شما سود حاصل از کل فروش را گزارش می دهد، حاشیه سود عملیاتی سود حاصل از فعالیت های عملیاتی را نشان می دهد و حاشیه سود ناخالص سود باقیمانده پس از محاسبه هزینه های خدمات یا کالاهای فروخته شده است.

نحوه محاسبه حاشیه سود چیست؟

فرمول حاشیه سود خیلی ساده است. فقط باید در این فرمول، سود را حساب کنید و آن را بر درآمد تقسیم کنید. در واقع حاشیه سود نسبت سود خالص به فروش است و برای اندازه گیری میزان سود دهی و پیشرفت یک کسب و کار مهم است.

حاشیه سود ناخالص چیست؟

برای محاسبه حاشیه سود ناخالص باید هزینه هایی را که مستقیما به ارائه محصولات و خدمات مربوط می شوند، محاسبه کنید. هزینه هایی مانند هزینه مواد اولیه خام، نیروی کار و … . این هزینه ها معمولا نام هایی مانند هزینه کالا های فروخته شده، بهای تمام شده محصولات فروخته شده یا هزینه فروش دارند.

فروش خالص مجموع فروش ناخالص یک شرکت منهای بازده فروش، کمک هزینه و تخفیفات است.

حاشیه سود ناخالص را با استفاده از این فرمول محاسبه می کنند:

فروش خالص – هزینه فروش ( هزینه مواد اولیه و نیروی کار و…) تقسیم بر فروش خالص

حاشیه سود عملیاتی چیست؟

حاشیه سود عملیاتی با کم کردن هزینه های فروش، هزینه های عمومی، اداری و عملیاتی از سود ناخالص محاسبه می شود. این نوع حاشیه سود به عنوان درآمد قبل از مالیات شناخته می شود. سود عملیاتی با نام درآمد قبل از بهره و مالیات نیز شناخته می شود. این سود برای پرداخت بدهی های کسب و کار ها، پرداخت سهام صاحبان سهام شرکت، پرداخت مالیات و … استفاده می شود. بانکداران و تحلیلگران اقتصادی در صورت احتمال فروش یک شرکت، برای ارزش گذاری شرکت از سود عملیاتی استفاده می کنند.

حاشیه سود عملیاتی به صورت زیر محاسبه می شود:

درآمد عملیاتی (سود ناخالص – هزینه های فروش، هزینه های عمومی، اداری و عملیاتی) تقسیم بر درآمد

حاشیه سود خالص چیست؟

حاشیه سود خالص مهم ترین معیار حاشیه سود است و معمولا وقتی مردم می پرسند «حاشیه سود شرکت چقدر است؟» باید حاشیه سود خالص را به آن ها بگویید. حاشیه سود خالص با تقسیم سود خالص بر درآمد محاسبه می شود. سود خالص با کم کردن تمام هزینه های کسب و کار یعنی هزینه های مواد خام، نیروی کار، هزینه های عملیاتی، اجاره و مالیات تعیین می شود.

محاسبه این موارد چگونه بر اقتصاد تأثیر می گذارد؟

حاشیه سود برای اقتصاد بازار آزاد که توسط سرمایه داری هدایت می شود حیاتی است و باید در مقایسه با کسب و کارهای مشابه برای جذب سرمایه گذار به اندازه کافی بالا باشد. حاشیه سود، به نوعی به تعیین میزان عرضه برای اقتصاد بازار کمک می کند. اگر کالایی یا خدماتی سود ایجاد نکند، کسب و کارها به دنبال تولید این محصول و خدمات نمی روند.

اکثر کشورهای توسعه یافته برای بالا بردن سود خود از نیروهای جهان سوم استفاده می کنند که نیروی به نسبت ارزان تری هستند؛ زیرا شرکت ها قصد دارند محصولات خود را با قیمت های رقابتی بفروشند و حاشیه سود بالایی داشته باشند. برای مثال در آمریکا برای پایین نگه داشتن قیمت های فروش، کسب و کار ها کارمندان کم هزینه در مکزیک، چین یا سایر کشورهای خارجی را استخدام می کنند.

این موارد ممکن است به شرکت ها در ایجاد استراتژی های قیمت گذاری برای محصولات یا خدمات کمک کند. شرکت ها قیمت های خود را بر اساس هزینه های تولید محصولاتشان و میزان سودی که می خواهند به دست آورند تنظیم می کنند.

 جمع بندی

حاشیه سود احتمالا یکی از ساده ترین و پر کاربرد ترین ابزار ها برای ارزیابی امور مالی شرکت است. سود یک شرکت در سه سطح حاشیه سود ناخالص، حاشیه سود عملیاتی و حاشیه سود خالص محاسبه می شود. ممکن است برایتان سوال پیش بیاید که مقدار حاشیه سود باید چقدر باشد. بهترین حاشیه سود ۲۰ درصد و کمترین حاشیه سود ۵ درصد است. میانگین حاشیه سود حدود ده درصد می شود. البته این درصد ها به صنعتی که در آن کار می کنید و اندازه شرکت شما بستگی دارد. ما در این مقاله حاشیه سود خالص و انواع آن را معرفی کردیم. سپس نحوه محاسبه هر کدام از انواع حاشیه سود را شرح دادیم.